image/svg+xml

Het aller, allereerste zwembad van Goor

Verhaal

Het aller, allereerste zwembad van Goor

Plaatje bij verhaal: p1040198-bw.jpg

Voordat het zwembad aan de Gruttostraat, dat in mei 1931 geopend werd bestond, werd in 1898 al een voorstel gedaan in Goor een zwembad aan te leggen. Dit verhaal is een samenstelling van krantenberichten van 1898 t/m 1910, die betrekking hebben op de realisatie van een “Bad- en zweminrichting” in Goor.

7-juli-1898    Het valt niet te ontkennen dat ’t gebruik maken van openbare bad- en 
waschinrichtingen zeer gunstig werkt op den algemeenen gezondheids-toestand van het volk.
De heilzame invloed daarvan maakt iedereen, die er belang in stelt, het algemeen welzijn te bevorderen, ten plicht, mede te werken aan    tot ’t daarstellen van bedoelde inrichtingen.
Met ’t oog daarop zou ’t zeer wenschelijk zijn dat ook alhier eene gelegenheid tot het nemen van baden tot stand kwam.

13-Mei-1900    Woensdagavond werd hier eene vergadering gehouden van belanghebbenden in de oprichting van een badgelegenheid. Ten einde nog dezen zomer daartoe te geraken werd er eene commissie benoemd, die in opdracht heeft naar een geschikte gelegenheid voor baden om te zien.

14-Mei-1901    Bad- en zweminrichting te Goor.

Met het doel om een bad- en zweminrichting te Goor tot stand te brengen heeft zich op initiatief van “Goor Vooruit” een commissie gevormd, die thans bestaat uit de heeren C. Benthem, W. van Daalen, E. ten Hallers Jr., G. Hell, A. Leferink, , J.G. Tielenius-Kruythoff en W. Wieberdink.
Twee hunner, de heeren Hell en Leferink hebben een bezoek gebracht aan de inrichting te Epe—indertijd in “Eigen Haard” beschreven—en van hun bevindingen aldaar een verslag gemaakt, dat alle hoop geeft, dat ook te Goor weldra een dergelijke inrichting tot stand zal komen. )*
Het meest geschikt terrein meent de commissie gevonden te hebben op het gemeente eigendom gelegen tussen de Houtdijker- en Oude Beek en nabij het punt van hunne samenvloeiing en hoopt zij dat de gemeente de zaak zal willen steunen door den grond daartoe gratis ter beschikking te stellen.
Een verzoek hiervoor is bereids aan den raad toegezonden.
Teekening en begrooting van oprichtingskosten zijn reeds gemaakt – voor f 900 à f1000 zal deze nuttige inrichting tot stand kunnen komen, terwijl naar het oordeel van bevoegden de Houtdijkerbeek steeds voldoende water zal aanvoeren om een geregelde verversching het bassin te hebben.
De commissie stelt zich voor dit bedrag van f 1000 bijeen te brengen door de uitgifte van 40 aandeelen van f 25 waar op een rentegarantie van 3 pct. door de als rechtspersoon erkende vereniging “Goor Vooruit” is verleend.
Eene lijst tot inschrijving op deze aandelen zal in de volgende week aan de ingezetenen worden aangeboden en hoopt de commissie dat het benoodigde bedrag weldra zal voltekend zijn en zij dus in staat zal zijn spoedig met de werkzaamheden te kunnen beginnen.
De jaarlijksche uitgaven zijn geraamd op ongeveer f 200, waaronder begrepen is f 40 voor de rente en f 50 voor aflossing van kapitaal.
Tot dekking hiervan bestaat het voornemen abonnementen uit te geven voor een persoon à f 2,50 en familiekaarten voor f 6, doch zullen deze zaken later definitief moeten worden geregeld.
Zoodra het kapitaal is geplaatst zal een vergadering worden bijeen geroepen tot benoeming van een bestuur en samenstelling van een huishoudelijk reglement en zal alsdan tevens kunnen worden overwogen op welke wijze de inrichting zal kunnen worden dienstbaar gemaakt aan de bevordering der volksgezondheid.

)*        In 1901 was het zwembad “De Klaarbeek” in Epe al in gebruik, maar jarenlang meer een modderpoel dan een zwembad. Dit kwam omdat het bad “dood” water bevatte dat snel vervuild raakte. De heren Hell en Leferink waren waarschijnlijk te vroeg om het bad te beoordelen……..

20-juli-1901    Ingezonden stukken:
Bad en Zweminrichting.
In Amerika is het warm, ijselijk warm, zóó warm zelfs, dat menschen en dieren sterven, smelten onder de verzengende stralen van ’t zonnetje.
Ook hier hebben we ’t warm; we vallen wel niet dood neer langs ’s heeren wegen, maar ’t is toch warm genoeg, om, als men maar eventjes de voeten buiten de deur zet, uit te roepen:
O! was hier toch maar frisch, lekker water in de buurt; water waar we onze slappe leden konden versterken; water, waar we ons konden verfrisschen, dat ons uit onze loomheid kon opheffen.
Zóó poëtisch zeggen we ’t evenwel niet, maar ’t komt dan toch op ’t zelfde neer. En werkelijk , we mogen het uitroepen, dien meermalen herhaalden smartkreet: water, water !!!
De  “Oude beek” ligt bijna droog, één slag met armen of benen en ze is herschapen in een modderpoel. En in zoo’n poel wentelen we ons rond maar verfrissching vinden we er niet bij.
Dan ’t watermolentje. Heerlijk, goddelijk, frisch, versch, stroomend water. Jawel, alles is heel goed, maar loop dan eens eerst een goed eind op den zonnigsten, warmsten weg, die er in heel Nederland te vinden is en nog een grooter eind door een mullen zandweg en de lust vergaat je om hier naar toe te gaan, niet zoozeer om het loopen: een flinke Hollandsche jongen ziet niet tegen zoo’n eindje op, maar als je gezwommen hebt en je een beetje opgefrischt bent, dan moet je dienzelfden weg nog eens terug en je komt nog warmer thuis dan je weg bent gegaan.
Dus, burgers van Goor, we moeten een geschikte gelegenheid hebben om te zwemmen, en er is hier zoo’n gelegenheid, nl. het zoogen. ”groote gat bij ’t station”,  doch, helaas! We kunnen er niet komen.
Aan den eenen kant de tuin van de heer J., aan den anderen een wei, en wagen we het maar een voet op dezen geheiligden grond te zetten, dan komt de boer met groot geschreeuw aanrennen en dreigt ons al uit de verte met zulke woeste gebaren, met mestvork of wat die meer zij, dat we maar weer afdruipen, niet uit gebrek aan dapperheid, dat niet, maar we weten dat het verboden grond is en dat de boer gelijk heeft.
Wie kan dus een oplossing voor dit raadsel vinden?
Kan de gemeenteraad hier niets aan doen?
Nieuwe raadsleden, strijdt voor de belangen van het jongere geslacht, zorgt, dat de latere Goorenaren met trots aan U kunnen zeggen: “Ziet, onder die en die mannen is de bad- en zweminrichting tot stand gekomen.
                            
                                                                                  Alle Goorsche jongens.

Mei – 1902        Een gedeelte uit een ingezonden brief uit het Twentsche Haagje.
    
Mijneer de Redacteur!
    
    Maar ter zake….. De buitengewone ledenvergadering door “Goor Vooruit” op de avond van den 2 Mei uitgeschreven, slaagde naar wensch. Het rapport van de Commissie werd nogmaals voorgelezen; daarna werd de zaak opnieuw gewikt en gewogen en – ze werd gelukkig niet te licht bevonden. Ge moet weten , Mijnh. De Red., dat het plan der Commissie vooral rekening hield met den eisch, dat een Bad- en Zweminrichting in het centrum eener plaats dient te liggen. Daartoe had zij de Oude Haven uitgekozen,  een ruim waterbekken, breed en diep, en zeer gunstig gelegen. Maar de aanwezige leden, die het weten konden, beweerden dat hier geen trek hoegenaamd is, zoodat van een noodige verversching, waar het in deze toch vooral op aan komt, helemaal geen sprake kan zijn.
Vooral de Eere-Voorzitter van “Goor Vooruit”, die de vergadering met zijn tegenwoordigheid vereerde, wees op deze bezwaren. Hij achtte de plaats niet alleen ongeschikt; maar -- wijzend op het groote watergebrek, dat onze Brandweer weer jaar op jaar ondervindt – ried hij ernstig aan, het gehele plan te laten varen. Men moest er niet op ingaan waarschuwde hij.
Dat was een kritiek oogenblik, Mijnh. De Red.
Op veler gelaat was teleurstelling te lezen. Maar gelukkig niet lang. Van den eersten schrik bekomen ging men op verkenning uit. En – men volgde in gedachte de Goorsche jongens. Die zwommen toch wel, daar moest dus ook gelegenheid zijn, zelfs in droge zomers. Achtereenvolgens werden eenige punten genoemd, het Gat hier en het Gat daar werd bekeken. En jawel …. Eureka werd er op eenmaal gehoord. Bij de ziel van de Twentsche Stoom achter de Gasfabriek was steeds water in overvloed. Daar was men dus terecht.
Maar dat was dan ook de enige geschikte plaats……..

Op onderstaande afbeelding is de plaats te zien waar het zwembad gesitueerd was, cirkel bij rode pijl.

28-juni-1902    Bad- en Zweminrichting te Goor.    
    Aanbesteding van het Graaf- en timmerwerk voor b.g. Inrichting.    
    Op Donderdag 3 Juli, in Hôtel Den Engel, ’s avonds 8 uur.
    Bestek en teekening van af heden in genoemd Hôtel ter inzage.
    
                                                                                         HET BESTUUR


3-juli-1902    Bad- en zweminrichting te Goor.
    Aanbesteding van het graaf- en timmerwerk voor bovengenoemde inrichting in 
    In het Hôtel Den Engel. ’s Avonds 8 uur.

13-juli-1902        Goor, 4 Juli. Daar de laagste inschrijving op de bad- en zweminrichting de begrooting ca. f 500 te boven ging, is het werk niet gegund en zullen, naar wij vernemen, enige noodzakelijke wijzigingen in het bestek worden aangebracht.
In ’t geheel waren 4 biljetten ingeleverd, n.l. A. Leeferink f 1570, C. ten Zijthoff f 1600, A.H. Jalink f 1610 en Vossebelt f 1796.

 

Op deze plek, waar Oude Beek (Regge) en Houtdijksbeek samen komen was het eerste Goorse zwembad gesitueerd. (Afbeelding uit 2010, de verhoging is de oude vuilnisbelt van Goor)

25-April-1903    De Goorsche Bad- en Zweminrichting vraagt:
    Een vertrouwd persoon
    als BADMEESTER gedurende de zomermaanden.
    Vooral zij die een klein pensioen of toelage genieten en eene bijverdienste wenschen, komen in aanmerking.
Aanmelding bij het Bestuur.
T. H. TEN DOESSCHATE

7-Mei-1903    Tot badmeester van de nieuwe  Goorsche Bad- en Zweminrichting is aangesteld  de hr. G.J. Assink alhier.
De nieuwe inrichting, die in een sedert lang gevoelde behoefte voorziet, zal eerstdaags geopend worden. Wij twijfelen er niet aan, of vele ingezetenen zullen er een druk gebruik van maken.
We verheugen ons nu al op een verfrischend bad in de straks komende warme zomerdagen; eerst dan zal de waarde er van beseft worden.

9-Mei-1903    De Goorsche Bad- en Zweminrichting.
Deze zoo nuttige en noodige instelling zal zoo mogelijk half Mei, anders begin Juni geopend worden.
Deze week is begonnen met het circuleren der inteekenlijst voor personele kaarten à f 2,50 of kaarten voor het geheele gezin à f 6,--.
Het is te hopen dat door vele abonnementen te nemen het bestuur in staat zal zijn de onderneming met succes te exploiteren.
Tot badmeester is benoemd G.J. Assink.
We verheugen ons nu al op een verfrischend bad in de straks komende warme zomerdagen; eerst dan zal de waarde er van beseft worden.

14-Mei-1903    Er bestaat een groote kans dat de nieuwe Bad- en Zweminrichting nog deze maand geopend zal worden. Dezer dagen circuleert een lijst onder de ingezetenen, teneinde abonné’s te winnen.  De abonnementsprijs bedraagt voor personeele kaarten f 2,50, voor gezinskaarten f 6,--. De deelneming is tot heden nog niet schitterend. We vermoeden echter, dat door niet-abonné’s des te drukker van de aangeboden gelegenheid gebruik gemaakt gaat worden. De abonnementsprijs zal velen te zwaar zijn.

30-Mei-1903        De Goorsche Bad- en Zweminrichting maakt bekend dat de inrichting van af Dinsdag    2 juni zal geopend zijn:
    Voor dames en kinderen beneden 10 jaar (mits onder vrouwelijk geleide) :
    Maandag en Zaterdag des voormiddags 10.30 – 12 uur
    Woensdag en Vrijdag des namiddags 4 – 6 uur.
    Voor mannen en Jongens boven  10 jaar:
    Maandag, Woensdag,Vrijdag, Zondag, vm 6.30—8.30 uur.
    Dinsdag, Donderdag, des nam. 6—7 uur
    Zaterdag, des namiddags 5—7 uur.
    Bovendien voor Mannen boven 18 jaar:
    Dinsdag, Donderdag, Zaterdag, des namiddags 7—8 uur
Personeele Abonnementskaarten à f2,50 en Familiekaarten à f 6,-- zijn verkrijgbaar bij den Secr. E. ten Hallers Jr.

22-Juni-1903        Terwijl de nieuwe Bad- en Zweminrichting alhier thans circa een maand geopend is, mag geconstateerd worden, dat het succes reden tot tevredenheid geeft. In den beginne liet de verversching wel wat te wenschen over; thans echter is in dit opzicht veel verbetering gekomen, doordat het bestuur voor een practische plaatsing van den stuw in de beek gezorgd heeft. Het water is dan ook helder en frisch. Bovendien is de ondergrond vast en is de waterstand van dien aard, dat zwemmers en niet zwemmers het heele bassin kunnen doorwaden. Er wordt van de gelegenheid een vrij geregeld gebruik gemaakt, vooral in deze warme dagen. Ook de dames profiteren ervan.
Het aantal deelnemers bedroeg gepasseerde week in de morgenuren geregeld 10 à 15, in de avonduren pl. M. 35. Ook voor vreemdelingen is de gelegenheid opengesteld.


11-juli-1903        Nu de bad- en zweminrichting eene maand opengesteld geweest is kunnen wijvoorloopig een goed succes constateeren.
De waterverversching, die in het begin wel iets te wenschen overliet, is door de plaatsing van een stuw in de beek enorm verbeterd. Er is nu een geregelde doorstroomingen het water helder en frisch.
De ondergrond in de bassins is goed en de hoogte van den waterstand op het oogenblik zoo, dat volwassenen ook de niet zwemmers overal kunnen doorloopen.
In de afgeloopen week werd ’s avonds door pl.m. 35, ’s morgens door 10 à 15 personen van de inrichting gebruik gemaakt. Ook de dames pofiteeren geregeld van de gelegenheid op de vastgestelde uren.
We kunnen allen aanraden tot het nemen van een persoonlijk abonnement ( f2,50) of familiekaart (f 6 ).
In deze warmte is een heerlijk bad niet te versmaden en de gelegenheid is er nu voor.
Vreemdelingen kunnen bij den badmeester kaarten bekomen à f 0,15 per stuk en per persoon; bij 10 stuks à f 1,25 bij den secretaris den Heer ten Hallers Jr. bij wien de abonnementskaarten ook verkrijgbaar zijn.


12-december-1903    Woensdagavond werd door de algemene vergadering van aandeelhouders door de bad- en zweminrichting in plaats van de heer F. H. ten Doesschate,
die niet meer verkiesbaar was tot bestuurslid gekozen de heer D. J. Bunschoten. Voorts werden 5 aandeelen der geldleening uitgeloot: nos. 47, 8, 107, 105 en 23, welke begin Januari betaalbaar zijn bij de penningmeester, den heer C. Benthem. Het dividend wordt bepaald op 4 pct.
Niettegenstaande de treurige weersgesteldheid van dezen zomer zijn de resultaten vrij gunstig geweest.
In de maand Februari zal in eene algemeene vergadering rekening en verantwoording gedaan worden.
De vergadering was slechts door zeer weinigen bezocht.


18-Maart-1904    In de Vrijdag gehouden Algem. Vergadering van Aandeelhouders der Bad- en Zweminrichting werd de rekening en verantwoording van de Penningmeester over 1903 goedgekeurd.
De volgende aandeelen werden uitgeloot:
Nos. 18, 81, 35, 28 en 14.
Tot bestuursleden werden inplaats van de Heeren Bunschoten (bedanken) en Benthem (periodieke aftreding) gekozen mevr. Ten Bosch-Frederikse en de Heer de Croes. Aan het bestuur werd de regeling der exploitatie voor het a.s. seizoen over gelaten en zal getracht worden door lagere abonnementsgelden meerdere abonnés te krijgen.
Behalve het bestuur waren slechts 2 aandeelhouders ter vergadering. Voorwaar weinig belangstelling.

Mei-1904    Bad- en Zweminrichting.
Nu de warme dagen komen en men zich gaarne door een heerlijk bad verfrischen wil, zal het den liefhebbers en liefhebsters van baden en zwemmen zeker aangenaam zijn te vernemen, dat het bestuur de inrichting beginnende Zondag 28 Mei voor de geabonneerden denkt te openen.
De abonnementskaarten verkrijgbaar bij den Secretaris den heer E. ten Hallers Jr. zijn evenals vorig jaar vastgesteld op f 2,50 per persoon of f 6 per huisgezin.
Het opzicht is dit jaar opgedragen aan Roelofsen en echtgenote op de Spechthorst.
De uren waarop de inrichting open zal zijn, zijn voorloopig vastgesteld:
voor dames en kinderen beneden 10 jaar (onder geleide):
Maandags, Woensdags, Vrijdags en Zaterdags van 4 tot 6 uur namiddags.
voor heeren:
Zondags, Maandags, Woensdags en Vrijdags van 6 uur 30 tot 8 uur voormiddagsen :
Dinsdags, Donderdags en Zaterdags van 6 uur 30 tot 8 uur namiddags.

10-Maart-1906    Vergadering van aandeelhouders der Goorsche Bad- en Zweminrichting op Vrijdag 16 bMaart 1906 des avonds te 8 ½  ure, in de Groote  Sociëteit te Goor,
Te behandelen:
1e. Rekening en verantwoording 1905
2e. Uitloting van 5 aandeelen.
3e. Verkiezing van een bestuurslid wegens periodiek aftreden van de secretaris.
                                                                          De secretaris,
                                                                           E. ten Hallers

16-Maart-1906    In de op 16 dezer gehouden vergadering van aandeelhouders de Bad- en Zweminrichting werd in de plaats van den hr. E. ten Hallers, die a.d. beurt voor aftreding was, tot bestuurslid gekozen de heer E. Liese. Uitgeloot werden de aandeelen : nos. 83, 98, 54, 20 en 66. De rekening en verantwoording over 1905 werd goedgekeurd. We willen hopen dat de geringe opkomst geen gevolg wat van weinig belangstelling. Moge zij veeleer een bewijs van vertrouwen zijn, dat men in de leiding v. h. bestuur stelt.


24-Maart-1906    Goor, Bad- en Zweminrichting.
In de algemeene Vergadering van Aandeelhouders op Vrijdag 16 dezer, welke zeer slecht bezocht was, werd de rekening en verantwoording over het afgelopen jaar goedgekeurd en werden de aandeelen Nos. 20, 54, 66, 83 en 98 uitgeloot.
Tot bestuurslid werd in plaats van den Heer ten Hallers die aan de beurt van aftreding en niet herkiesbaar was gekozen de Heer E. Liese.
Mogen wij deze zoo nuttige instelling nog eens in de aandacht van het Goorsche publiek aanbevelen?
Voor hen die straks in de warme dagen van een verfrischend bad houden is het ene zeer geschikte gelegenheid. Wij vertrouwen dan ook, dat velen genegen zullen blijken tot het nemen van een persoonlijk of familieabonnement.

7-October-1910    De Goorsche Bad- en Zweminrichting is eindelijk aan verval van krachten bezweken. De laatste jaren lag ze al eenzaam en verlaten en werd ze nog alleen door eenige kwajongens bezocht, die er juist niet kwamen om te baden.
Het water in de inrichting lokte daar trouwens ook niet toe uit. En nu hebben de aandeelhouders besloten de inrichting op te heffen en de eigendommen der vereeniging te verkoopen.


Jan Poortman, 5 februari 2019.
 

Auteur:Samenstelling: Jan Poortman
Trefwoorden:Zwembad, Goor
Periode:1898-1910
Locatie:Goor

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.